Güvenlik Bilgi Formu (Safety Data Sheet – SDS/GBF)
Güvenlik Bilgi Formu (Safety Data Sheet – SDS/GBF), kimyasal maddelerin güvenli kullanımını sağlamak, çalışanların sağlığını ve çevrenin korunmasını desteklemek için kritik öneme sahip kapsamlı bir dokümandır. Kimyasal ürünlerle ilgilenen herkesin bu formu anlaması ve kullanması, iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanmasında büyük bir rol oynar. İşte Güvenlik Bilgi Formu'nun kapsamına dair daha ayrıntılı bilgiler:
Güvenlik Bilgi Formu'nun 16 Bölümü-
1. Maddenin/Karışımın ve Şirketin/Dağıtıcının Tanımı GBF/SDS'in ilk bölümü, ürünün adını ve üreticisini içerir. Ayrıca, ürünle ilgili acil durumlarda ulaşılabilecek iletişim bilgileri de yer alır. Ürünün UFI (Unique Formula Identifier) kodu [AB için] gibi düzenleyici bilgiler de bu bölümde bulunabilir.
2. Zararların Tanımı Bu bölüm, ürünün fiziksel, sağlık ve çevresel zararlarını ayrıntılı şekilde sunar. Örneğin, kimyasalın toksisitesine, yanıcılığına, aşındırıcılığına ya da çevre üzerindeki olası etkilerine değinilir. Ürünle çalışırken alınması gereken tedbirler bu risklere dayanarak şekillendirilir.
3. Bileşimi /İçindekiler Hakkında Bilgi Kimyasal karışımın içerdiği maddeler ve bu maddelerin % miktarları burada detaylandırılır. Ayrıca, kullanılan maddelerin CAS (Chemical Abstracts Service) ve/veya EC numaraları ve sınıflandırmaları bulunur.
4. İlk Yardım Önlemleri Kimyasalla temasta veya maruziyette yapılması gereken ilk yardım adımları açıklanır. Örneğin, gözle temas durumunda bol suyla yıkama önerilebilir veya yanlışlıkla yutma durumunda tıbbi müdahale gerekebilir.
5. Yangınla Mücadele Önlemleri Bu bölüm, yangın riskine karşı alınması gereken önlemleri ve uygun söndürme yöntemlerini açıklar. Özellikle, kimyasalın yanıcılığı ve hangi söndürme maddelerinin kullanılabileceği belirtilir.
6. Kaza Sonucu Yayılmaya Karşı Önlemler Kimyasalın yanlışlıkla dökülmesi veya çevreye yayılması durumunda uygulanması gereken adımlar bu bölümde yer alır. Bu genellikle zeminin temizlenmesi, uygun bertaraf yöntemleri ve çevrenin korunması için alınacak tedbirleri içerir.
7. Elleçleme ve Depolama Kimyasalın güvenli bir şekilde taşınması ve saklanmasına yönelik talimatlar bu bölümde yer alır. Doğru sıcaklık koşulları, nem kontrolü ve uyumsuz maddelerle bir arada tutulmaması gibi konulara vurgu yapılır.
8. Maruz Kalma Kontrolü/Kişisel Korunma Çalışma ortamında bulunması gereken havalandırma, sınır değerler, uygun kişisel koruyucu ekipman (KKD) gibi konular açıklanır. Örneğin, solunum koruyucu maskeler, eldivenler ve gözlükler gibi ekipmanların seçimi burada belirtilir.
9. Fiziksel ve Kimyasal Özellikler Bu bölümde ürünün görünümü, kokusu, kaynama noktası, erime noktası, pH değeri, çözünürlüğü ve diğer fiziksel/kimyasal özellikleri açıklanır. Bu bilgiler, ürünün kullanımı sırasında güvenliği artırmada kritik öneme sahiptir.
10. Kararlılık ve Tepkime Maddenin stabilitesini ve hangi durumlarda tehlikeli reaksiyonlara girebileceğini açıklar.
11. Toksikolojik Bilgiler Ürünün ve/veya bileşenlerinin insan sağlığı üzerindeki potansiyel etkilerini ve toksisite seviyelerini ayrıntılı olarak açıklar.
12. Ekolojik Bilgiler Ürünün ve/veya bileşenlerinin çevre üzerindeki etkilerini (örneğin, biyobirikim, sudaki toksisite) açıklar. Çevresel riskleri anlamaya yardımcı olur.
13. Bertaraf Etme Bilgileri Kimyasal atıkların doğru ve yasalara uygun şekilde bertaraf edilmesini sağlar. Çevreyi koruma bilincini artırır.
14. Taşımacılık Bilgileri Kimyasalın taşınması sırasında uyulması gereken kuralları ve güvenlik önlemlerini tanımlar.
15. Mevzuat Bilgisi Kimyasalın tabi olduğu yasal düzenlemeler ve uyum gerekliliklerini açıklar.
16.Diğer Bilgiler Daha önceki bölümlerde belirtilmeyen, ancak güvenlik açısından önemli olan ek bilgileri sağlar.
Sonuç Olarak: Güvenlik Bilgi Formları, kimyasallarla çalışan herkes için hayati bir rehberdir. Çalışanların bilinçli ve dikkatli bir şekilde hareket etmelerini sağlamakla kalmaz; aynı zamanda işverenlerin yasal sorumluluklarını yerine getirmelerine yardımcı olur.